ประเพณีของจังหวัดสมุทรสงคราม

งานเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย 

        งานเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย จัดขึ้นเพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย เนื่องในโอกาสวันคล้ายวันพระบรมราชสมภพ และได้รับการยกย่องจากองค์การ UNESCO ให้ทรงเป็นบุคคลสำคัญของโลก รวมทั้งเป็นการสนองพระมหากรุณาธิคุณที่ได้พระราชทานศิลปวัฒนธรรมอันงดงามไว้เป็นมรดกแก่ชาติ

    ดังนั้น มูลนิธิพระบรมราชานุสรณ์พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์ (มูลนิธิ ร.2) ร่วมกับจังหวัดสมุทรสงคราม การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย(ททท.) กรมศิลปากร และหน่วยงานภาครัฐและเอกชน จึงกำหนดจัดงาน “เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย” ซึ่งจัดขึ้นอย่างยิ่งใหญ่ ณ อุทยาน ร.2 อำเภออัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม

  กิจกรรมภายในงานจะมีดังนี้ โครงการปลูกมะพร้าว เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว,นิทรรศการเรื่องมะพร้าว,วิจิตรมณเฑียรกิจกรรมวาดภาพ-ระบายสี,การสาธิตทำขนมไทย,การจัดแสดงบอนสี,ชมงานประดับมุข งานทำหัวโขน,งานช่างสิบหมู่,งานช่างทองหลวง, ชมการแสดงละครชาตรี,การแสดงหุ่น กระบอก เป็นต้น

ประเพณีลอยกระทงกาบกล้วยเมืองแม่กลอง สมุทรสงคราม

ประเพณีลอยกระทงกาบกล้วยเมืองแม่กลอง สถานที่จัดงาน อุทยาน ร.2, 

วัดภุมรินกุฎีทอง อำเภออัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม

ชาวสมุทรสงครามกล่าวกันว่า ก่อนวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 ของทุกปี หนุ่มสาวแต่ละหมู่บ้านจะรวมตัวกันเตรียมทำ กระทงสายกาบกล้วย โดยนำวัสดุจากท้องถิ่นคือ ต้นกล้วยน้ำว้า ที่ออกเครือติดผลแก่แล้วมาใช้เป็นวัสดุในการทำกระทง และหาซื้อธูปที่ใช้บูชาพระห่อใหญ่ ๆ นำมาจุ่มน้ำมันยาง จากนั้นนำธูปที่จุ่มน้ำมันยางมาคลี่ผึ่งแดดจนแห้ง ใช้เวลา 2 - 3 วัน แล้วนำต้นกล้วยที่ตัด เตรียมไว้หั่นเป็นท่อน ๆ ลอกกากออก ใช้ธูปที่ตากแดดไว้มาปักลงกลางกาบกล้วย

พอค่ำของวันเพ็ญ เดือน 12 หนุ่มสาวก็จะแต่งตัวกันสวยงามนำกระทงกาบกล้วย ใส่เรือพายมาที่แม่น้ำแม่กลองปล่อยลอยเป็นสายให้เป็นระยะ ตามแนวลำน้ำที่ไหลลงสู่ปากอ่าวแม่กลอง ความสว่างไสวของแสงไฟจากกระทงกาบกล้วย จะสวยงามตระการตาอย่างหาที่เปรียบมิได้ในลำน้ำแม่กลองจังหวัดสมุทรสงคราม ต่อมาประเพณีลอยกระทงสายกาบกล้วย ได้หายไปจากชีวิตชาวแม่กลอง เนื่องจากสภาพเศรษฐกิจและสังคมในปัจจุบัน

ประเพณีตักบาตรขนมครก-น้ำตาลทราย

           ประเพณีตักบาตรขนมครก-น้ำตาลทราย ขึ้น ในวันที่ 12 ก.ย. 56 ณ วัดแก่นจันทร์เจริญ ตำบลบางพรม อำเภอบางคนที จังหวัดสมุทรสงคราม เป็นประเพณีที่จัดต่อเนื่องกันมาเป็นระยะเวลากว่า 80 ปี ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2473 สมัยที่หลวงปู่โห้ เป็นเจ้าอาวาส โดยมีชาวบ้าน พุทธศาสนิกชน นักเรียน อาจารย์ ร่วมแรงร่วมใจกันสืบทอดประเพณีที่ดีงามด้วยความศรัทธาและความเชื่อที่หลากหลาย จนกระทั่งถึงปัจจุบันมีความเชื่อกันว่า การตักบาตรขนมครก-น้ำตาลทราย จะทำให้พบเนื้อคู่เหมือนขนมครกที่ต้องมี 2 ฝา และมีความรักหวานชื่นเหมือนน้ำตาลทราย

          โดยภายในงานมีการจัดกิจกรรมต่างๆ มากมาย เช่น การแสดงระบำขนมครก การสาธิตขั้นตอนการทำขนมครกจากนักเรียน การแข่งขันการขูดมะพร้าวของเด็กและเยาวชน การแข่งขันเรือขนมครก เป็นต้น

เทศกาลกินปลาทูและของดีเมืองแม่กลอง 

งานเทศกาลกินปลาทูและของดีเมืองแม่กลอง ณ บริเวณรอบศาลากลางจังหวัดสมุทรสงคราม และในบริเวณสวนสุขภาพเฉลิมพระเกียรติเทศบาลเมืองสมุทรสงคราม โดยมีชื่อตอนว่า “กิน อยู่ พอเพียง”ภายในงานพบกับกิจกรรมมากมาย อาทิ การจำหน่ายเมนูอาหารที่ทำจากปลาทู นิทรรศการปลาทูและชมปลาทูตัวเป็นๆ ชมโป๊ะปลาทูจำลอง

ในช่วงเดือนตุลาคม-ธันวาคมของทุกปีจะเป็นช่วงที่ปลาทูเดินทางมาหากินในบริเวณปากอ่าวไทยที่มีอาหารอุดมสมบูรณ์ จึงเป็นช่วงที่ปลาทูเติบโตเต็มที่หรือที่เรียกกันว่า “ปลาทูสาว” ซึ่งอุดมไปด้วยสารอาหารที่มีประโยชน์มากมาย และยังมีรสชาติอร่อย จนทำให้ “ปลาทูแม่กลอง” หรือ ปลาทูหน้างอคอหัก มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักกันไปทั่ว

ทั้งนี้ภายในงานมีการจำหน่ายเมนูอาหารที่ทำจากปลาทูอย่างหลากหลาย รับรองคุณภาพและความอร่อยโดยร้านอาหารชื่อดังในจังหวัดสมุทรสงคราม โดย ททท. สำนักงานสมุทรสงคราม ได้จัดทำคู่มือท่องเที่ยว “เส้นทางสายปลาทูแม่กลอง” เผย แพร่ให้กับนักท่องเที่ยวที่เข้าร่วมงาน เพื่อเป็นการประชาสัมพันธ์ให้นักท่องเที่ยวได้รับทราบข้อมูลเกี่ยวกับวงจร ชีวิตของปลาทูอย่างแพร่หลายมากยิ่งขึ้น

และยังจัดให้มี ลานวิถีชุมชนคนแม่กลอง ที่นำเสนอสิ่งดีๆ อันทรงคุณค่าของชาวแม่กลองแก่สายตานักท่องเที่ยว ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ประกอบด้วย “ลานชุมชนคนประมง” นักท่องเที่ยวจะได้ชมโป๊ะปลาทูจำลอง นิทรรศการปลาทูและปลาทูตัวเป็นๆ “ลานเสน่ห์แม่กลอง” นำเสนอแหล่งท่องเที่ยวย่านสถานีรถไฟและตลาดแม่กลองในบรรยากาศย้อนอดีต และร่วมถ่ายรูปกับขบวนรถไฟจำลอง “ลานแกลอรี่” ปีนี้เสนอภาพถ่ายจากช่างภาพอิสระในหัวข้อ “มะพร้าวคือชีวิต” แบบดูไป อ่านไป คิดไป ยิ้มไป “ลานสุขภาพ” นำเสนอไลฟ์สไตล์ของคนสมัยใหม่ที่ต้องอยู่อย่างมีกึ๋น ในหัวข้อ “การบริโภคอย่างพอเพียง” “ลานพลพรรครักปลาทู” จากกลุ่มสาระในสวนและชมรมปลาทูคะนองแฟนคลับ ลานติดไม้ติดมือ จำหน่ายของที่ระลึกจากงาน โดยรายได้ส่วนหนึ่งจะนำไปช่วยผู้ประสบอุทกภัย

นอกจากนี้ยังมีลานกิจกรรมดี ๆ อีกมากมาย อาทิ ลานดนตรียามเย็น ลานหนังแกล้มเล่า ลาน 111 ปีสมุทรสงคราม ลานจดหมายเหตุเมืองแม่กลอง